قهوه یمنی
اگر تاکنون قهوه یمنی را امتحان کرده باشید، حتماً متوجه طعم و عطر خاص آن شده اید که با دیگر انواع قهوه متفاوت است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که واژه “قهوه” از کلمه عربی “Qahwa” گرفته شده است و حتی می توانید ردپای فرهنگ عربی را در نام قهوه عربیکا به وضوح مشاهده کنید. قهوه یمنی تأثیر بسزایی در رواج فرهنگ نوشیدن قهوه در سراسر جهان داشته است، که این امر به دلیل حفظ اصالت و انتشار سریع دانه های قهوه یمن به دیگر نقاط دنیا بوده است. در این مطلب از بهترین فروشگاه آنلاین قهوه قصد داریم به بررسی ویژگی ها، پیشینه تاریخی، فواید و نحوه تهیه قهوه یمنی بپردازیم و اطلاعات مفیدی درباره این نوشیدنی اصیل ارائه دهیم.
قهوه آریا، یکی از بهترین فروشگاه ها برای خرید انواع قهوه، تجهیزات قهوه و سایر تنقلات با دو شعبه در غرب و مرکز تهران در خدمت شما همشهریان عزیز می باشد. برای ارتباط با ما با این شماره تماس بگیرید:
تاریخچه ی قهوه در اتیوپی و یمن
برای تعیین خاستگاه اصلی این گیاه، روایت های گوناگونی وجود دارد که احتمالاً بسیاری از آن ها را شنیده اید. یکی از معروف ترین داستان ها درباره چوپانی در اتیوپی است که بزهایش پس از خوردن دانه هایی خاص، رفتار پرانرژی و غیرعادی از خود نشان دادند. این روایت، اتیوپی را به عنوان زادگاه قهوه معرفی می کند. روایت دیگری خاستگاه قهوه را به یمن نسبت می دهد. طبق این داستان، یک صوفی به نام شیخ عمر که به منطقه ای به نام وُصاب تبعید شده بود، دانه های ناشناخته ای پیدا می کند. او ابتدا دانه ها را می چشد، اما از طعم ناخوشایند آن ها ناراضی می شود. سپس تصمیم می گیرد دانه ها را روی آتش برشته کند و این گونه گفته می شود اولین رُست قهوه شکل گرفت. برای نرم تر شدن دانه ها، آن ها را در آب می جوشاند و در نهایت متوجه می شود عصاره حاصل از جوشاندن دانه ها خوش طعم و نیروزا است. پس از این کشف، گفته می شود شیخ از تبعید رهایی یافت و به جایگاهی محترم دست پیدا کرد. در روایتی دیگر آمده که شیخ عمر در زمان تبعیدش، پرنده ای را می بیند که شاخه ای از درخت قهوه را با دانه هایش برای او می آورد. او با استفاده از این دانه ها و آزمایش روش های مختلف، نوشیدنی قهوه را ابداع می کند. درستی یا نادرستی این داستان ها مشخص نیست، اما آنچه مسلم است، یمنی ها اولین مردمی بودند که قهوه را به صورت تجاری کشت و تولید کردند. روش کشت قهوه در یمن هنوز هم سنتی است و حتی شیوه تهیه نوشیدنی قهوه نیز به دلیل شیوه خشک کردن و برشته کاری قهوه ها، ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد.
مقاله مفید: تاریخچه قهوه
چه چیزی قهوه یمنی را خاص می کند؟
اگر به پیشینه قهوه یمنی نگاهی بیندازیم، درمی یابیم که نزدیک به ۵۰۰ سال است که شیوه کشت آن بدون تغییر باقی مانده است. دلیل این ثبات در روش کشت، این است که بیشتر مزارع قهوه در یمن کوچک و خانوادگی هستند و توسط کشاورزان محلی مدیریت می شوند. این نوع کشت سنتی نه تنها نیاز به استفاده از مواد شیمیایی را کاهش می دهد، بلکه برداشت دستی دانه های قهوه، کیفیت بالای محصول را تضمین می کند. همین شیوه طبیعی و دقت در برداشت باعث شده تا قهوه یمنی طعمی متمایز و بی نظیر داشته باشد و لذت نوشیدن آن را دوچندان کند. فرایند خشک کردن دانه ها نیز به روش های قدیمی انجام می شود؛ دانه ها معمولاً بر روی پشت بام ها یا درون فضاهای سنتی مانند غارها خشک می شوند. این فرایند طبیعی به دانه ها بافتی ناهموار و خشن می بخشد، اما در عین حال عطری قوی و طعمی غنی به قهوه می دهد که از ویژگی های بارز قهوه یمنی است. یکی از دلایل محبوبیت و اعتبار جهانی قهوه یمنی این است که فقط مرغوب ترین و باکیفیت ترین دانه ها برای صادرات انتخاب می شوند. این فرآیند کاملاً سنتی بوده و هیچگونه مکانیزاسیون صنعتی در آن دخیل نیست.
ویژگی های قهوه یمنی
قهوه یمن یکی از محبوب ترین و خوش عطرترین انواع قهوه عربیکا در جهان به شمار می رود. این قهوه نیازی به دستگاه های خاص برای دم آوری ندارد، زیرا همچنان به شیوه های سنتی تولید و فرآوری می شود. با توجه به شرایط اقلیمی یمن، درختان قهوه ارتفاع چندانی ندارند و این امر چیدن میوه های قهوه را آسان تر می کند. پس از برداشت، این میوه ها را در زیر نور مستقیم خورشید خشک می کنند. بعد از خشک شدن، گوشت میوه از دانه های قهوه جدا شده و دانه ها برای برشته شدن آماده می شوند. قهوه یمن به طور کلی به انواع زیر تقسیم می شود:
- قهوه مطری:با اسیدیته بالا، طعم جسورانه، رایحه ای شکلاتی و بدنه ای قوی.
- قهوه صنعانی: دارای بدنه متوسط و طعمی پیچیده که یادآور میوه های متنوع است.
- قهوه اسماعیلی: با برشتگی روشن، طعمی موزی و شکلاتی دارد و در برشتگی تیره به کاکائوی تلخ و شیرین با نت های کاراملی نزدیک می شود.
- قهوه حرازی: مشابه مطری اما با اسیدیته بالاتر و طعمی میوه ای تر.
- قهوه ذماری: طعمی شیرین و کمی شور همراه با نت های کاکائو، موز، هلو خشک و دیگر عطرها دارد.
طرز تهیه قهوه ی یمنی
برای تهیه قهوه یمنی، پیشنهاد می شود از دستگاه قهوه ساز استفاده نکنید و به جای آن، از روش سنتی جوشاندن قهوه روی اجاق گاز بهره ببرید. طرز تهیه قهوه یمنی بدین صورت است که ابتدا دانه های قهوه باید به اندازه ای شبیه آرد آسیاب شوند. سپس مقدار آب مناسب را بر اساس تعداد نفرات روی اجاق گاز قرار دهید تا به جوش آید. وقتی آب جوشید، برای هر فنجان حدود ۶ قاشق چای خوری قهوه آسیاب شده به آن اضافه کنید. برای جلوگیری از کلوخه شدن پودر قهوه، آن را به خوبی هم بزنید و بگذارید تا با آب جوشیده و به غلظت مناسب برسد. پس از اینکه قوام قهوه به حد دلخواه رسید، آن را از روی حرارت بردارید و آماده سرو کنید. برای افزودن عطر و طعم بیشتر، می توانید زنجبیل به قهوه اضافه کنید، اما این بستگی به سلیقه شما دارد. قهوه یمنی معمولاً در فنجان های کوچک با حجم تقریبی دو اونس سرو می شود و می توانید آن را با خوراکی های خوشمزه مثل خرما یا باقلوا همراه کنید تا تجربه ای لذت بخش تر داشته باشید.
مواد لازم برای تهیه قهوه یمنی:
-
- دانه های قهوه یمنی: به مقدار مورد نیاز (برای هر فنجان حدود 6 قاشق چای خوری)
- آب: به میزان نفرات (برای هر فنجان حدود 150 میلی لیتر)
- هل آسیاب شده (اختیاری): به مقدار دلخواه
- زنجبیل آسیاب شده (اختیاری): به مقدار دلخواه
آماده سازی دانه های قهوه
اولین گام در تهیه قهوه یمنی، آماده سازی دانه های قهوه است. دانه ها باید به دقت انتخاب و خوب آسیاب شوند. دانه ها را باید به اندازه ای آسیاب کنید که تقریباً شبیه به آرد شوند. این مرحله اهمیت زیادی دارد چون این آسیاب شدن، عطر و طعم بیشتری به قهوه منتقل می کند. استفاده از آسیاب دستی یا برقی می تواند به دستیابی به این قوام کمک کند. دانه ها باید تازه باشند تا طعم و عطر بهتری داشته باشند. در صورت تمایل، می توانید دانه ها را با هل یا زنجبیل آسیاب کنید تا طعم متفاوت تری ایجاد کنید. آماده سازی دقیق دانه ها گامی حیاتی است که بر کیفیت نهایی قهوه تاثیر بسیاری دارد.
- جوشاندن آب و افزودن قهوه
مرحله بعدی، جوشاندن آب و افزودن قهوه آسیاب شده است. ابتدا آب را به مقدار مناسب برای تعداد فنجان ها در قهوه جوش بریزید و روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. پس از جوشیدن آب، برای هر فنجان حدود ۶ قاشق چای خوری قهوه آسیاب شده به آن اضافه کنید. این مقدار ممکن است بر اساس سلیقه شما تغییر کند، اما این نسبت برای تهیه قهوه ای قوی و خوش طعم مناسب است. پس از افزودن قهوه به آب، به آرامی هم بزنید تا پودر قهوه به طور کامل در آب حل شود و از کلوخه شدن جلوگیری گردد. این مرحله برای تاثیرگذاری بر طعم و بافت قهوه بسیار مهم است.
- دم کشیدن قهوه
مرحله سوم، دم کشیدن قهوه است. پس از اضافه کردن قهوه به آب جوشیده و هم زدن، بگذارید قهوه روی حرارت ملایم بماند تا دم بکشد. این مرحله باید با دقت انجام شود تا قهوه عصاره گیری شده و طعم و عطر آن به خوبی آزاد گردد. زمان دم کشیدن معمولاً بین ۵ تا ۱۰ دقیقه است، اما این زمان ممکن است بسته به سلیقه شما تغییر کند. قهوه نباید به شدت بجوشد، فقط باید حباب های کوچکی روی سطح آن ظاهر شود. در این مرحله می توانید زنجبیل یا هل آسیاب شده برای طعم بیشتر به آن اضافه کنید. دم کشیدن صحیح بر کیفیت نهایی قهوه تاثیر زیادی دارد.
مقاله مرتبط: انواع روش های دم کردن قهوه
- صاف کردن و سرو کردن
آخرین مرحله، صاف کردن و سرو کردن قهوه است. پس از دم کشیدن کافی، قهوه را از روی حرارت بردارید و از یک صافی ریز عبور دهید تا پودر قهوه جدا شود و قهوه صاف و شفاف به دست آید. این مرحله باعث می شود قهوه ای بدون ذرات معلق با بافتی نرم و لطیف داشته باشید. قهوه صاف شده را در فنجان های کوچک سرو کنید. معمولاً قهوه یمنی در فنجان هایی با حدود دو اونس حجم سرو می شود. این قهوه را می توانید به تنهایی یا با خوراکی هایی مثل خرما یا باقلوا نوش جان کنید. توجه به جزئیات در صاف کردن و سرو کردن، آخرین مرحله ای است که تجربه لذت بخش قهوه یمنی را تکمیل می کند.
جمع بندی
قهوه یمنی یکی از انواع نادر و خاص قهوه است که دارای قدمتی چند صد ساله در کشت و تولید است. این قهوه به دلیل طعم ویژه و جایگاه فرهنگی اش به عنوان یک میراث ارزشمند شناخته می شود. با وجود موانع موجود در این صنعت، قهوه یمن همچنان منبع اصلی درآمد برای بسیاری از کشاورزان یمنی است و در میان عاشقان قهوه در سراسر دنیا از محبوبیت بالایی برخوردار است.
درباره قهوه قجری و قهوه یزدی نیز مقاله های لینک شده را مطالعه کنید.