طرز تهیه قهوه یزدی
قهوه به عنوان یک نوشیدنی دلپذیر و انرژی‌زا همواره در سراسر جهان و در بین ایرانیان طرف‌داران زیادی داشته است. فرهنگ نوشیدن قهوه در ایران قدمتی طولانی دارد و شاید برایتان جالب باشد که بدانید برخلاف امروز که چای یکی از نوشیدنی‌های رایج در کشور است، قهوه سابقه طولانی‌تری نسبت به چای دارد و در بدو ورود به ایران به عنوان یک نوشیدنی پرمصرف به‌حساب می‌آمده. یکی از قهوه‌های تاریخی و معروف در ایران، قهوه یزدی بوده که ما در این مقاله قصد داریم تا شما را بیشتر با آن آشنا کنیم. اگر به طرز تهیه قهوه عربی نیز علاقه دارید مقاله آن را بخوانید.
***به مناسبت افتتاح شعبه فاطمی خرید قهوه با 10% تخفیف فقط برای خرید حضوری از این شعبه***
قهوه یزدی چیست؟
قهوه یزدی نوعی قهوه سنتی و قهوه دمی است که در شهر یزد تهیه می‌شود. این نوشیدنی به دلیل زمان پخت طولانی و استفاده از هل، گلاب و نبات در تهیه آن نوشیدنی بسیار خوش‌طعمی است. سابقه ۴۰۰ساله ساخت این قهوه – که نسخه بومی شده یک نوشیدنی قدیمی غیرایرانی است – شاهد تعاملات فرهنگی مردم یزدی است که عناصر جدیدی را با ذائقه خود تطبیق داده و نوع جدیدی از نوشیدنی را درست کرده‌اند. پس از گذشت چندین قرن از ورود به ایران و یزد، این نوشیدنی با تغییراتی که مردم یزد در زمان تهیه آن ایجاد کردند، جای خود را در فرهنگ، آداب و سنن یزدی‌ها بازکرده و جزئی جدایی‌ناپذیر از مراسم مذهبی این شهر شده است.
تاریخچه قهوه یزدی
برای دانستن تاریخچه قهوه و خاستگاه آن مقالات زیادی وجود دارد. برای دانستن تاریخچه قهوه یزدی نیز ابتدا باید خواستگاه دانه آن را پیدا کنیم. دانه این قهوه در گذشته‌های دور از یمن وارد ایران شده و اصالت آن نیز به کشور اتیوپی باز می‌گردد. پیشینه استفاده از آن به گفته برخی به زمان قاجار و برخی دیگر به زمان صفویه باز می‌گردد، هرچند روایت دوم معتبرتر است. از این قهوه بیشتر در مراسم‌های عزاداری و محرم استفاده می‌شده و برای همین برخی آن را با نام «قهوه عزا» نیز می‌شناسند. گفتنی است برای مدتی طولانی این قهوه به دست فراموشی سپرده شده بود؛ اما در سال‌های اخیر دوباره توسط مردم زنده شده است.
خواص قهوه یزدی
درباره فواید مصرف قهوه تحقیقات بسیاری انجام شده است. قهوه یزدی نیز خواص فراوانی برای سلامتی شما دارد. مصرف روزانه این نوشیدنی اصیل ایرانی می‌تواند سبب کاهش آسیب‌های کبدی شود و همچنین از پیشرفت هپاتیت C مزمن جلوگیری کند و یا آن را کاهش دهد. برای اطلاعات بیشتر مقاله ارتباط بین قهوه و بیماری های کبدی را مطالعه کنید. همچنین مصرف مداوم این نوشیدنی می‌تواند از بروز سنگ کلیه و صفرا جلوگیری کند. از خواص دیگر نوشیدن قهوه یزدی می‌توان به کاهش احتمال ابتلا به نقرس و پیشگیری از بیماری آلزایمر اشاره کرد. علت آن نیز محرک بودن کافئین موجود در قهوه است که علاوه بر پیشگیری از بیماری آلزایمر، باعث می‌شود تا در طول روز انرژی کافی برای انجام فعالیت‌های روزمره خود را داشته باشید که از دیگر تأثیرات مثبت این نوشیدنی است. قوی ترین قهوه از نظر میزان کافئین را در این مقاله بخوانید.
مواد و تجهیزات لازم برای تهیه قهوه یزدی
برای تهیه قهوه یزدی، شما به ظرف مسی بزرگ یا قهوه جوش مسی، کاسه سفالی لعاب‌دار، ملاقه (کمچلی)، انبر، زغال قیچ، نبات، هل، گلاب و قهوه نیاز دارید. اگر به ظرف مسی بزرگ دسترسی ندارید، می‌توانید از ظرف آلومینیومی نیز استفاده کنید. همچنین می‌توانید بجای نبات از شکر استفاده کنید، ولی برای طعم بهتر و به‌خاطر خواص درمانی نبات، ما آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم. در نهایت، حتماً مطمئن شوید که پودر قهوه شما قبلاً کمی تفت‌داده شده است. برای تهیه این قهوه برای یک نفر، مقادیر موردنیاز از مواد ذکر شده برابر با مقادیر زیر است:
- یک پیمانه یا یک و نیم قاشق چایخوری سرپر پودر قهوه ترک
- دو تا سه پیمانه شکر
- یک فنجان کوچک آب
- هل به مقدار لازم
- نبات به مقدار لازم
- گلاب به مقدار لازم
***درباره طرز تهیه قهوه آسیاب نشده چیزی می دانید؟ ***
چگونه قهوه یزدی درست کنیم؟
ابتدا و قبل از شروع فرایند تهیه قهوه یزدی، به‌خاطر داشته باشید که باید پودر قهوه را تفت بدهید تا آماده شود. معمولا برای تهیه قهوه و اینکه قهوه فله یا قهوه بسته بندی باشد دچار تردید می شویم. اما در فروشگاه آریا با آسودگی خیال هر نوع قهوه ای که میخواهید با هر کیفیتی تهیه کنید. همچنین، مواد موردنیاز دیگر مانند نبات یا شکر، آب، هل و گلاب را نیز به مقدار کافی آماده کنید. لازم است تا برای هر پیمانه قهوه، سه پیمانه شکر در نظر بگیرید، به عبارتی نسبت شکر به قهوه باید ۳ به ۱ باشد. البته می‌توانید بجای شکر از نبات استفاده کنید و همچنین مقدار آن را نیز به اساس سلیقه خود تغییر دهید. همچنین برای ادامه کار شما نیاز به مقدار اندکی آب دارید. شکر و آب و قهوه را با یکدیگر میکس کنید و در یک ظرف مناسب نگهدارید. این ظرف بهتر است ظرف مسی باشد، اما چنانچه ظرف مسی مناسب ندارید، می‌توانید از ظرف آلومینیمی نیز استفاده کنید.
ظرف انتخابی را بر روی اجاق گذاشته و با شعلهٔ ملایم منتظر جوشیدن قهوه باشید. زمانی که قهوه به جوش آمد، زیر آن را کم کرده و برای تهیه مطلوب‌تر قهوه حدود ۴۰ دقیقه دیگر نیز به آن زمان بدهید. این دفعه بهتر است تا شعله اجاق را کمی از دفعه قبل کم‌تر کنید. در ادامه، درصورتی‌که علاقه‌مندید، می‌توانید هل، دارچین و گلاب نیز به قهوه اضافه کنید. همان‌طور که اشاره شد، اضافه‌کردن این موارد کاملاً سلیقه‌ای است. بعضی از افراد از دارچین برای معطر کردن قهوه و بعضی دیگر از هل برای آن کمک می‌گیرند. عده‌ای نیز تمایلی به استفاده از این دو عنصر نداشته و از گلاب برای طعم‌دار کردن قهوه استفاده می‌کنند. برای دم‌کشیدن قهوه نیز باید حدود شش تا هشت ساعت زمان بگذارید، پس از گذشت این زمان، تهیه قهوه یزدی به پایان رسیده و می‌توانید آن را نوش جان کنید.
طرز تهیه قهوه یزدی در خانه
برای تهیه قهوه یزدی ابتدا پودر قهوه را تفت دهید. سپس به‌ازای هر قاشق چایخوری سه قاشق چایخوری شکر (می‌توانید بدون شکر هم درست کنید) و مقدار کمی آب (حدود یک فنجان کوچک) اضافه کنید. مخلوط را در یک قابلمه مسی یا آلومینیومی بریزید و روی حرارت بگذارید تا قهوه شروع به جوشیدن کند. سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید قهوه حدود چهل دقیقه تا یک ساعت بجوشد. در صورت تمایل می‌توانید کمی گلاب، هل و دارچین به آن اضافه کنید سپس اجازه دهید قهوه یک ساعت دم بکشد. در نهایت قهوه را در یک فنجان کوچک بریزید و نوش جان کنید. این نوع قهوه را می‌توان در مراسم ترحیم نیز سرو کرد.
نکات مهم در تهیه قهوه یزدی
اگر میخواهید قهوه یزدی شما طعمی دلپذیر و مشابه با آنچه قرار است داشته باشد، بهتر است نکات زیر را در هنگام درست‌کردن آن رعایت کنید:
- از دارچین یا زنجبیل می‌توانید برای معطر کردن قهوه یزدی، در صورت تمایل، استفاده کنید.
- روشی بهتر برای دم‌کردن و تهیه قهوه یزدی نسبت به دم‌کردن آن روی گاز، استفاده از شن داغ برای این امر است. شن داغ دمای را به‌صورت یکنواخت به ظرف مسی منتقل می‌کند و باعث می‌شود تا قهوه بهتر دم کشیده و نهایتاً طعم بهتری داشته باشد.
- حتماً مطمئن شوید که پودر قهوه شما بوداده است. اگر چنین نیست، پودر قهوه را کمی تفت دهید تا آماده دم‌کردن شود.
- تهیه‌کردن قهوه یزدی، از اولین مرحله تا پایان آن، پروسه‌ای زمان‌بر است. بااین‌حال، پیشنهاد می‌شود، درصورتی‌که زمان کافی دارید، پس از مرحله آخر، اجازه دهید تا قهوه برای دو تا ساعت دیگر دم بکشد.
- اگر دوست داشته باشید، می‌توانید بجای شکر از نبات در قهوه یزدی استفاده کنید. نبات خواص متعددی نسبت به شکر دارد.
کلام آخر
در این مقاله سعی بر آن داشتیم تا به معرفی قهوه یزدی بپردازیم و برای این کار، ابتدا به چیستی و تاریخچه قهوه یزدی پرداختیم، سپس درباره خواصی که نوشیدن این قهوه برای شما ارمغان می‌آورد صحبت کردیم، در مراحل بعدی به طرز تهیه قهوه یزدی پرداختیم، درباره تجهیزات قهوه و مواد موردنیاز برای تهیه این نوشیدنی دلپذیر صحبت کردیم و در نهایتاً نکاتی را نیز درباره تهیه آن با شما به اشتراک گذاشتیم. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید.
مطالعه مفید: ترکیب یا میکس قهوه